Μαθηματική Λογοτεχνία - Ξένοι Συγγραφείς - Denis Guedj

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ :
Ο Ντενί Γκετζ γεννήθηκε στην Αλγερία το 1940. Σε ηλικία 17 ετών έφυγε από την Αλγερία για να σπουδάσει σε Πανεπιστήμιο των Παρισίων. Εκεί τον βρήκε ο Μάης του '68 στον οποίο έλαβε ενεργά μέρος. Ο ίδιος δηλώνει αντιαμερικανός και αριστεριστής.

Ο Denis Guedj είναι μαθηματικός, ερευνητής και καθηγητής της Ιστορίας και Επιστημολογίας στο 8ο Πανεπιστήμιο των Παρισίων.
Παράλληλα είναι συγγραφέας και σεναριογράφος στον κινηματογράφο.

Έχει γράψει δέκα μυθιστορήματα, όλα με ελάχιστο αλλά δυνατό απόσταγμα από μικρά μαθήματα μαθηματικών, φιλοσοφίας και γεωγραφίας που σερβίρονται στον αναγνώστη, μέσω διαλόγων μεταξύ των ηρώων του, ενσωματωμένων πάντα σε μια γοητευτική πλοκή συνήθως ιστορική, όπως "Το μέτρο του Κόσμου'', '' Επιχείρηση Μεσημβρία '', ''Μπέλλα'' κ.ά. Το ελληνικό κοινό τον έχει εντάξει στους ευπώλητους συγγραφείς.

Ως σεναριογράφος έχει τιμηθεί με το βραβείο Καλύτερου Σεναρίου 1987 για την ταινία Η τελευταία Παρασκευή του Σεπτέμβρη.
Επίσης, έχει γράψει ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους, θεατρικά έργα με πρωταγωνιστή τα μαθηματικά και αρκετά δοκίμια.

Διαβάστε εδώ τη συνέντευξη του Denis Guedj στην Πόπη Μουσουράκη για την Ελευθεροτυπία:
"Η φαντασία μετατρέπει τα Μαθηματικά σε παιχνίδι"

Ενημερωθείτε από εδώ για τη διάλεξη του Denis Guedj την Τρίτη 6 Μαϊου 2008 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών σε συνεργασία με τη Γαλλική πρεσβεία και το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών.

ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ DENIS GUEDJ:

1) ΤΟ ΘΕΩΡΗΜΑ ΤΟΥ ΠΑΠΑΓΑΛΟΥ (ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΟΛΙΣ)

Ο μόνος τρόπος για να μάθει κανείς μαθηματικά είναι να στρωθεί στο διάβασμα. Λάθος! Υπάρχει κι άλλος πολύ πιο εύκολος. Το αποδεικνύουν ένας βιβλιοπώλης και η παρέα του, οι οποίοι βρίσκονται αντιμέτωποι με μια πολύπλοκη ιστορία μυστηρίου, όταν κληρονομούν μια βιβλιοθήκη επιστημονικών συγγραμμάτων. Συγχρόνως έρχονται σε επαφή με τον κόσμο των Μαθηματικών και τη μαγεία της λογικής τους.
Το Θεώρημα του παπαγάλου είναι ένα γοητευτικό μυθιστόρημα αλλά αποτελεί και μια διασκεδαστική μύηση των νέων στην επιστήμη των αριθμών.

Το διασημότερο και σπουδαιότερο ίσως έργο "Μαθηματικής Λογοτεχνίας"

2) ΤΑ ΑΣΤΕΡΙΑ ΤΗΣ ΒΕΡΕΝΙΚΗΣ (Ιστορικό μυθιστόρημα) (ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ)

Αλεξάνδρεια, εποχή των Πτολεμαίων, 3ος αιώνας π.Χ. Μια Αίγυπτος ισχυρή, κυρίαρχη, κοιτίδα του πολιτισμού. Μια βασίλισσα που θυσιάζει τις χρυσές πλεξούδες της στη θεά Ίσιδα προκειμένου να γυρίσει ο άντρας της ζωντανός από την εκστρατεία. Ένας μονάρχης, στο απόγειο της δύναμής του, που αναζητά τη γνώση στα βιβλία. Κι ένας μαθηματικός, πνεύμα ανήσυχο, πανεπιστήμονας και παιδαγωγός, που αναρωτιέται πόσο μεγάλη είναι η Γη.

Στο βιβλίο ''Τα Αστέρια της Βερενίκης '' ο συγγραφέας εκμεταλλεύεται με μεγάλη ευχέρεια τον πλούτο των μαθηματικών του γνώσεων και με εμφανές πάθος προσπαθεί να παρουσιάσει μια από τις σημαντικότερες επιστημονικές ανακαλύψεις των Αρχαίων Ελλήνων.

Διαβάστε εδώ παρουσίαση του βιβλίου στην Ελευθεροτυπία στις 18/08/2006 από τον Γιώργο Βέη.

3) ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΜΕΣΗΜΒΡΙΑ (ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΡΑΥΛΟΣ)

Επιχείρηση Μεσημβρία:
Μια ταινία περιπέτειας, στην καρδιά της Γαλλικής Επανάστασης, με ήρωες δύο επιστήμονες εκείνης της εποχής. Ένα βραβευμένο σενάριο, γέννησε ένα υπέροχο ιστορικό μυθιστόρημα.
Το έργο "Επιχείρηση Μεσημβρία", είναι μια μυθοπλασία αληθινή, Μυθοπλασία, γιατί γι' αυτήν ευθύνεται η φαντασία του συγγραφέα. Αληθινή, γιατί βασίζεται στην επιστημονική και ιστορική αλήθεια.
Πριν γίνει μυθιστόρημα τιμήθηκε με το Βραβείο καλύτερου σεναρίου

Ιούνιος 1792. Δυο ταξιδιωτικές άμαξες ξεκινούν απ' τον κήπο του Κεραμεικού στο Παρίσι, φορτωμένες με πολύτιμα όργανα μέτρησης, επιστολές με βασιλικές βούλες, νομίσματα και χάρτες. Η μια κατευθύνεται, βόρεια, προς τη Δουνκέρκη και η άλλη, νότια, προς την Βαρκελώνη. Επιβάτες τους οι αστρονόμοι Πιέρ Μεσέν και Ζαν-Μπατίστ Ντελάμπρ, με ρητή εντολή της Επαναστατικής Εθνοσυνέλευσης: να μετρήσουν ακριβώς το μήκος του μεσημβρινού που ενώνει αυτές τις δύο πόλεις.
Η Επιχείρηση Μεσημβρία γίνεται μια "πολεμική" αποστολή. Οι αστρονόμοι σκαρφαλώνουν σε καμπαναριά, πύργους, βουνά. Κρύβονται από τους Χωροφύλακες, τα μπλόκα, τους μαυριτανούς πειρατές. Οι άδειες ελεύθερης κυκλοφορίας τους προκαλούν υποψίες, τους νομίζουν κατάσκοπους, βασιλόφρονες εμιγκρέδες, τσαρλατάνους, μάγους. Ο Ντελάμπρ καθαιρείται από την Επιτροπή Κοινής Σωτηρίας. Ο Μεσέν βρίσκεται φυλακισμένος στην Ισπανία, κι ύστερα εξορισμένος στην Ιταλία, με μια σκέψη να τον στοιχειώνει: μήπως έκανε λάθος στις μετρήσεις του στη Βαρκελώνη.

4) ΜΗΔΕΝ (ή οι πέντε ζωές της Αεμέρ) (ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ)

Ο Ουμπαΐντ απομάκρυνε το στρώμα του αργίλου. Φάνηκε το πρόσωπο ένα πρόσωπο εκπληκτικά ήρεμο. Χαρακτηριστικά λεπτά, μύτη ίσια και καλογραμμένη. Η Αεμέρ διέκρινε μόνο μια σκοτεινή μάζα, πλαισιωμένη από μια φωτεινή άλω, που της έκρυβε τον ήλιο. Ένας άντρας με αόρατο πρόσωπο της πασπάτευε το μέτωπο.

Ο εκκωφαντικός ήχος του αεροπλάνου, το τρέξιμο, το κάψιμο στο στήθος, η ανάσα με το πρόσωπο στο χώμα, η αίσθηση ότι είχε εκσφενδονιστεί. Πέρα απ' αυτά, τίποτε δε θυμόταν ούτε από πού ερχόταν ούτε πού πήγαινε. Γύρισε το κεφάλι, είδε τον μικρό κώνο από άργιλο στη χούφτα της. Το γεγονός ότι είχε σκύψει στον κρατήρα για να τον πιάσει την είχε σώσει από τους βομβαρδισμούς των Αμερικανών. Το χαμόγελο, που είχε μείνει μετέωρο στα χείλη της, ξέσπασε πλατύ. Χρωστούσε τη ζωή της σε έναν σουμεριακό λίθο, ένα αρχαίο πήλινο νόμισμα ηλικίας πεντακοσίων αιώνων.

Μεσοποταμία-Ιράκ: η ίδια γη. Μια γη που φιλοξένησε το παρελθόν μας και κλονίζει το παρόν μας. Εκεί, και για πέντε χιλιάδες χρόνια, ξετυλίγονται οι πέντε ζωές της Αεμέρ, μιας γυναίκας που έζησε άλλοτε ως ιέρεια άλλοτε ως σκλάβα άλλοτε ως πόρνη, προσπαθώντας μάταια να καλύψει το κενό μιας απουσίας που τη σημάδεψε.

Οι πέντε ζωές της Αεμέρ, πέντε σελίδες από την ιστορία της πολύπαθης Μεσοποταμίας, οι πέντε φάσεις της ανακάλυψης του πιο μυστηριώδους αριθμού, του αριθμού που δηλώνει την απόλυτη απουσία: του 0. Η αφήγηση ξεκινά κατά τη διάρκεια ενός αμερικανικού βομβαρδισμού στο σύγχρονο Ιράκ και ξετυλίγεται προς τα πίσω, την εποχή που στη χώρα κατοικούσαν οι Σουμέριοι, οι Βαβυλώνιοι, οι Άραβες, όλοι αυτοί οι λαοί που συνεισέφεραν στη διαμόρφωση της κατά τεκμήριο πιο κενής περιεχομένου έννοιας, της έννοιας του … τίποτα.
Μια ιστορία για την Ιστορία των αριθμών, για την ανακάλυψη του μοναδικού και απόλυτου μηδέν.

5) ΤΟ ΔΩΡΕΑΝ ΔΕΝ ΑΞΙΖΕΙ ΠΛΕΟΝ ΤΙΠΟΤΑ (ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΕΔΡΟΣ)

Ο Ντενί Γκετζ σκιαγράφησε σε διάστημα τριών ετών (1994-1997) την αθέατη πλευρά των γεγονότων σε μια σειρά πρωτότυπων όσο και ανατρεπτικών μαθηματικών χρονικών που δημοσιεύτηκαν στη Liberation. Πρωτότυπα, διασκεδαστικά, καυστικά, πολιτικά, ανατρεπτικά, τα κείμενα του Γκετζ παντρεύουν την κρυφή γεωμετρία των λέξεων με την αθέατη ποίηση των αριθμών σ' ένα εκρηκτικό μείγμα μαθηματικής συνωμοσίας και μαγείας.

Αριθμοί, ποσοστά, σχήματα και μεγέθη, τύποι και συναρτήσεις αποκρυπτογραφούν μοναδικά τον κόσμο που μας περιβάλλει: Υπάρχει μια πολιτική γεωμετρία πίσω από τη διαίρεση της Γιουγκοσλαβίας; Είναι άραγε το τέλος μιας χρονιάς η αρχή μιας άλλης; Αποτελεί παράδοξο δύο πολιτικοί αντίπαλοι να δηλώνουν "φίλοι εδώ και τριάντα χρόνια"; Πώς εξηγείται μαθηματικά το να είσαι αποκλεισμένος από την κοινωνία; Μπορεί ένα θετικό ή ένα αρνητικό πρόσημο να αλλάξει την ανάγνωση της ιστορίας; Τι σημαίνει η φράση "στην τελική ευθεία για τις εκλογές"; Γιατί το "Κάμα Σούτρα" είναι ένα εξαίρετο εγχειρίδιο γεωμετρικού ερωτισμού; Είναι δυνατόν δύο διαφορετικοί άνθρωποι να διαθέτουν "μοναδική σκέψη";

Ένα πολύ καλό βιβλίο , μία πολύ κακή μετάφραση...

6) LA BELA Η ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΜΙΑΣ ΚΑΡΑΒΕΛΑΣ (ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΡΑΥΛΟΣ)

Όταν γεννήθηκε στα ναυπηγεία του Μπελέν, τον 15ο αιώνα, το συγκεντρωμένο πλήθος αναφώνησε: «Cara bela! Τι όμορφη!»
Ήταν η πρώτη καραβέλα. Καραβέλα των ανακαλύψεων, η Bela. Η ιστορία δεν συγκράτησε το όνομά της.
Απέπλευσε με καθυστέρηση και δεν κατόρθωσε ποτέ να φθάσει τη Nina, την Pinta και τη Santa Maria, τις τρεις καραβέλες του Κολόμβου που τράβηξαν δυτικά για να αναζητήσουν το θαλάσσιο δρόμο που θα συνέδεε την Ευρώπη κατευθείαν με τις μυθικές Ινδίες.
Η Bela δεν ανακάλυψε την Αμερική!
Όμως και τι δεν είδε! Σε κάθε ταξίδι της «μεγάλωνε» τον κόσμο. Και πάνω στα ίχνη της φτιαχνόταν ο χάρτης της Γης. Τους γνώρισε όλους: τον Μπαρτολομέου Ντίας, τον Αμέρικο Βεσπούτσι, τον Μαγγελάνο, τον Βάσκο ντε Γκάμα και όλους εκείνους που τα ονόματά τους χάθηκαν όπως το δικό της.

7) ΤΟ ΜΕΤΡΟ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ (ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΡΑΥΛΟΣ)

Στη χαραυγή της Γαλλικής Επανάστασης, η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη κατέστησε τους ανθρώπους ίσους ενώπιον του νόμου. Η καθιέρωση του δεκαδικού μετρικού συστήματος, την ίδια περίοδο -διόλου τυχαία- τους κατέστησε ίσους ενώπιον της μέτρησης των πραγμάτων.
Στη Γαλλία του 1788, η μετρολογική εξουσία είναι προνόμιο των φεουδαρχών, αφόρητο για το λαό: κάθε πρίγκιπας, δούκας ή μαρκήσιος, κάθε κόμης ή υποκόμης, κάθε κάτοχος ενός μικρού κομματιού γης, θέλει να έχει το δικό του μέτρο. Από επαρχία σε επαρχία, από κεφαλοχώρι σε κεφαλοχώρι, μερικές φορές ακόμη και μέσα στην ίδια πόλη, τα μέτρα διαφέρουν. Η ανομοιογένεια αυτή στις μονάδες μέτρησης έγινε το σύμβολο της ανισότητας, της αδικίας και της αυθαίρετης φεουδαρχικής εξουσίας.
Το Μέτρο του Κόσμου, ένα ταξίδι στα χρόνια της Επανάστασης, αναλύει τις παράλληλες πορείες της πολιτικής και της μετρολογικής ισότητας και περιγράφει τη διανοητική και ανθρώπινη περιπέτεια που τις συνόδευε.